KUKUTZA GAZTETXEA

KUKUTZA GAZTETXEA

(Irailaren 21a) Goizean hiru mila pertsona baino gehiago elkartu ziren atzo Errekaldeko plazan. Arratsaldean manifestazioa egin zuten Kukutza gaztetxea defendatzeko eta ez suntsitzeko.

Manifestazioa Amezolatik Gordoniz kaleraino zihoan bitartean, jendeak polizia gutxiago eta kultura gehiago aldarrikatzen zuen.

Manifestazioa Kukutzara ailegatu zenean jendeak gaztetxe barrura sartu nahi zuen, baina han zeuden poliziek sarrera debekatu zioten.

Pertsona batzuk eraikuntzaren atzeko sarreratik sartu nahi zuten, baina ez zuten lortu ertzaintza barruan zegoelako.

Jhojan Zapata

ADARZABALA (DAMA)

DESKRIBAPENA

Tamaina handiko animaliak dira. Arrek 150 cm-ko altuera izan ahal dute. Emeak, normalean, txikiagoak izan ohi dira eta gutxitan izaten dira 130 cm baino altuagoak.

Pisuari dagokionez ere aldakortasuna nabaria da: arrak 55 kg inguruan eta emeak 30 kilo, gutxi gorabehera.

HABITATA

Ingurune mediterraneook animalia da, tenperatura hotzak eta elurteak jasaten ez dituena. Doñanan paduraren ertzeko larreetan ibili ohi da.

ELIKADURA
Urte guztian zehar, landare belarkarez elikatzen den animalia da. Hala ere, belarra urria denean, beste hainbat elikagai har ditzake: fruituak, hostoak eta kimuak.

Ugalketa
Ar helduek euren lurraldeak markatu eta gainerako arrekin borrokatzen dute, emeak lortzeko. Emeak erakarri eta arrak urruntzeko marru grabe eta sendoak egiten dituzte eta ez dute ia jaten ezta lorik egiten.
Emeak lortzeko arrek beren artean egiten dituzten borroketan, arerioa kikiltzeko mugimendu eta portaerak izaten dituzte, eta adarrekin elkarri topeka ibiltzera iritsi daitezke.

8 hilabeteko ernaldiaren ostean, udaberriaren amaiera aldera emeek kume bakarra erditu ohi dute. Erditzea gertatu baino egun batzuk lehenago emea taldetik urrundu eta bakarrik gelditzen da (isolatua).

Kumeak jaio eta berehala, bizpahiru saiakaeraren ostean zutik jartzea lortzen dute eta segituan lortzen dute oinez ibiltzea.
Kumea dagoen lekua sutsuki defendatu ohi dute emeek.

AINHIZE



Marmota alpetarra

Izen arrunta: Marmota alpetarra.

Izen zientifikoa: Marmota – marmota.

Erreinua: Animalia.

Elikaduraren arabera: Belarjalea.

Hezurdura: Ornoduna.

Taldea: Karraskaria.

Ugalketa mota: Bibiparoa.

Ekosistema: Ingurune menditsuak.

Kokapena: Pirinioa.

 Kanpoko ezaugarrien deskribapena: 50-58cm buztanik gabe; bere buztana 13-16cm-ko luzera izan oi du, 3,4-5,7kg-ko pisua izaten du.

Bitxikeriak: Zulo eta arrakalak erabiltzen dituzte babesteko. Eguna hasten denean gordelekuaren sarrera nagusiaren kanpoaldean kokatzen dira elkar garbitzeko.

Alvaro eta Martina

ARRABIOA

Izen arrunta: Arrabioa

Izen zientifikoa: Salamandra-salamandra

Erreinua: Animalia (Anfibioa)

Elikaduraren arabera: Ornogabeak jaten ditu.

Hezurdura: Ornoduna

Ugalketa mota: Obiparoa

Ekosistema: Leku hezeak

Kokapena: Europa Asia eta Afrikan bizi dira.

Kanpoko ezaugarrien deskribapena: Larruazala orbain hori eta beltzez apaindua du. Gorputza ia zilindrikoa du, burua zapala eta nabarmenki kanpora ateratzen diren begi handiak ditu.

Bitxikeriak: Poroetatik eta guruin parotideoetatik likido zuri eta pozoitsu bat isurtzen dute.

Gontzal eta Maider

POZA DE LA SAL

Aurtengo Aste Santuko oporretan Poza de la Salen egon naiz eta bertako gatzagetan gauza asko ikasi ditut.

Lehenengo eta behin jakin behar duzue, Poza de la Sal hiria Burgosen dagoela, Bureba izeneko eskualdean, hain zuzen ere.

Bere izenak dioenez, han gatz asko lortzen zen baita berarekin ordaintzen zuten ere; horregatik soldata hitza, hau da, gaztelaniaz “sal-ario” hitza “gazt-sal” izenetik dator.

Gatza lortzeko prozesuak denbora asko eramaten zuen: udan ur gazitua putzuetan sartzen zuten, eguzkiak ura lurruntzen zuen eta gatza gelditzen zen soilik.

 Prozesu hau aurrera eramateko bi pertsona behar ziren gatzagaroa eta arrieroa:

• Gatzagaroak gatza multzotzen zuen.
• Arrieroak agintzen zuen.

Mikel Mendigutxia

BOTOA EMATEKO GARAIA

Maiatzaren 22an Foru eta Udal Hauteskundeak izango dira.

18 urtetik gorako jendeak botatzeko eskubidea dauka.

Botoa emateko pauso hauek eman behar dira:

• Lehenengoz mahaian egiaztatu behar duzu zure identitatea:  NAN-a aurkeztearen bidez.
• Kontuan izan behar duzu boto-txartelek eta gutun-azalek kolore desberdinak izango dituztela. Gutun-azal zurian udal-zinegotzien zerrenda sartu behar da eta gutun- azal laranjan diputatuen zerrenda.
• Gutun-azal bakoitza dagokion hautestontzian sartu behar da.
• Datorren igandean goizeko 9etatik arratsaldeko 8etara irekita egongo dira hauteskunde-mahaiak.

Gontzal eta Unai

LORCA-KO LURRIKARA

2011-Ko maiatzaren 11an,  Lorcan (Mutzia) 8 pertsona hilda eta  zauritu asko egon ziren lurrikararen ondorioz.

5,1 magnitudeko lurrikara suertatu zen 4,5 graduko seismo baten ondorioz. Hildako bat txikia zen. Gobernuko eskuordeak, Rafael Gonzalez Tovarrek, ziurtatu zuen hildakoen kopurua zortzi zela eta bi pertsona oso larri zeudela. Horrez gain, zaurituen kopurua berrogeita hamarrera heldu zen  eta Lorca-ko futbol zelaia ospital bihurtu zuten.

Lurrikararen epizentroa Terciako mendizerran aurkitu da. Seismo honek hondamen handia eragin du Lorcan. Halaber indar handiz  eskualde honetako hainbat herri eta hiritan hauteman dute, hala nola,  hiriburuan, Mazarronen, Cartagenan, Aguilasen eta beste hainbat herrialdetan  Almerian, Madrilen eta Alicanten.

                              

                        GUZTIOK LORKAREKIN!!!           

Imanol eta Mikel Mendigutxia